Mariusz Kalandyk, Analogie paralele (poemat epistemologiczny)

Opracowanie graficzne i rysunki: Małgorzata Wielek, redakcja Jan Wolski
Seria poetycka, Stowarzyszenie Literacko-Artystyczne „Frazy”, Rzeszów 2023

Cena: 20 zł

W wierszu postmetafizycznym tzw. poeta Kalandyk pragnie nadać mu nowy (?) powód do istnienia; obok […] tego, co oczywiste – mniej lub bardziej wyartykułowanej semantyki werbalnej wiersza – pojawiają się parametry nie mniej istotne: semantyka przestrzeni i semantyka czasu. […] wiersz może kształtować swoje sensy nie tylko w linearnym przebiegu procesu czytania, lecz także – wydarzeniowo przede wszystkim – wykorzystując miejsca zderzania się sensów.

Fragment Wystąpienia manifestacyjnego Sytuacyjnej Grupy Eksperymentalnej Wielek Kalandyk

Iwona Mesjasz, Tańczący dom

Redakcja: Magdalena Rabizo-Birek. Na okładce i wewnątrz książki wykorzystano prace Mariny Czajkowskiej.
Stowarzyszenie Literacko-Artystyczne „Fraza”, Biblioteka „Frazy” [seria prozatorska], Rzeszów 2023, ss. 142.

Cena: 40 zł

Czym jest Tańczący dom Iwony Mesjasz? Najprościej byłoby go nazwać sylwą („lasem”) – tworem wielorodzajowym, wielogatunkowym i wielotematycznym. Poznajemy bliżej pogranicze polsko-czeskie i Czechy, w których autorka zamieszkała przed kilkunastu laty – życie codzienne na prowincji oraz świat czeskiej literatury, sztuki, życia kulturalnego i intelektualnego – widziany także od kuchni i sypialni. […] Ważnymi wątkami Tańczącego domu są także duchowe poszukiwania autorki. […] Są tu: wiersze, poematy prozą (jak zamykający opowieść piękny hołd dla górującej nad Dolnym Śląskiem, łączącej Polskę i Czechy, największej góry Sudetów – Śnieżki), listy, eseje, reportaże, obrazki, opowiadania, felietony i recenzje – opatrzone autorską sygnaturą silnej i barwnej osobowości. To opowieść napisana z polotem, błyskotliwa i wciągająca.

Magdalena Rabizo-Birek

Hanna Świderska (pseud. Janina Kowalska, Grażyna Nowak), Moje wyroby

Redakcja: Jan Wolski.
Stowarzyszenie Literacko-Artystyczne „Fraza”, Biblioteka „Frazy” [seria eseistyczna], Rzeszów 2023, t. 1 i 2, ss. 574 i 392.

Cena: 60 zł (komplet)

Moje wyroby Hanny Świderskiej gromadzą rozproszony dorobek kompetentnej historyczki i wnikliwej obserwatorki emigracyjnych i krajowych doświadczeń Polaków po II wojnie światowej.
Tomy te są nie tylko przypomnieniem Jej dokonań, co także upomnieniem się o obecność tej twórczości w szerszym obiegu. Jest to bowiem dzieło żywe, intrygujące, wielostronne, oparte na rzetelnych podstawach faktograficznych, przy tym tworzone z talentem narracyjnym, choć wciąż mało rozpoznane.
Tomy te mogą zainteresować – i z pewnością zainteresują – przedstawicieli różnych dziedzin humanistycznych: literaturoznawców, historyków, komparatystów, socjologów, politologów, jak również czytelników i admiratorów twórczości Hanny Świderskiej.

Jan Wolski

Sergiusz Riabinin, Dedykowane Szwajcarii

Ilustracje: Zbigniew Jóźwik, redakcja i posłowie: Jan Wolski. Idea i opracowanie graficzne: duet WOLWO (Grzegorz Wolański i Jan Wolski).
Stowarzyszenie Literacko-Artystyczne „Fraza”, Biblioteka „Frazy” [seria poetycka], Rzeszów 2023, ss. 58.

Cena: 35 zł

Sergiusz Riabinin i Zbigniew Jóźwik przed laty odwiedzili Szwajcarię. O fascynacji krajem i jego przyrodą świadczą wiersze, które pod wpływem tych mocnych doznań, napisał pierwszy z nich. Podobnych doznań zakosztował i drugi, czego poświadczeniem jest cykl zachowanych rysunków piórkiem. Zbigniew Jóźwik narysował swoje szwajcarskie impresje w oparciu to, co zobaczył, naszkicował, ale i zachował w pamięci i biorąc za podstawę tekstową Riabininową „Litanię na intencję Szwajcarii”.
I tak oto doświadczenie piękna natury Szwajcarii, głęboko humanistyczna wrażliwość, ciekawość świata i ludzi, potrzeba dialogu, zamanifestowały się we wspólnym dziele, jakim jest druk Dedykowane Szwajcarii.

Jan Wolski

Jerzy Wratny, Wiersze wybrane. Drugie wydanie uzupełnione

Wstęp: Magdalena Bajer, posłowie: Jan Tulik, redakcja: Jan Wolski. Projekt okładki oraz ilustracje wewnątrz książki: Marlena Makiel-Hędrzak
Stowarzyszenie Literacko-Artystyczne „Fraza”, Biblioteka „Frazy” [seria poetycka], Rzeszów 2023, ss. 156.

Cena: 24 zł

Tom stanowi drugie wydanie Wierszy wybranych z 2017 roku uzupełnionych o kilkanaście nowych wierszy napisanych po tej dacie, które uznałem za warte publikacji. Dodatkowym elementem, w porównaniu z pierwszym wydaniem, jest również, poświęcony mojej twórczości, esej Jana Tulika zatytułowany Na różańcu z poczętych gwiazd, który w obecnym wydaniu uwzględniono jako „posłowie”.

Jerzy Wratny

Grażyna Zambrzycka, Księga przyjaciół

Redakcja: Marek Kusiba. Opracowanie graficzne, skład i łamanie: Mieczysław Koryl.
Na okładce wykorzystano obraz Andrzeja Brakonieckiego.
Polski Fundusz Wydawniczy w Kanadzie, Stowarzyszenie Literacko-Artystyczne „Fraza”, Biblioteka „Frazy” [seria poetycka], Toronto-Rzeszów 2023, ss. 40.

Cena: 24 zł

Tak jak Księga Gości Jan Lechonia jest świadectwem salonowych kontaktów pojedynczego emigranta, Księga Przyjaciół Grażyny Zambrzyckiej dokumentuje los zbiorowy wielonarodowej rodziny ludzi wykorzenionych, wypędzonych i przesiedlonych, którzy w rajskiej Kolumbii Brytyjskiej, podobnie jak poetka, odnaleźli swoją drugą ojczyznę-ziemczyznę. Poetyckie charakterystyki bliskich poetce współemigrantów są niczym innym, jak liryczną charakterystyką Kanady – ojczyzny ojczyzn, zbudowanej przez przybyszów z całego świata, których łączy idea bezinteresownej życzliwości.

Marek Kusiba

Tomasz Łychowski, Arka Noego

Redakcja i wstęp: Anna Jamrozek-Sowa. Opracowanie graficzne, skład i łamanie: Grzegorz Wolański. Na okładce i wewnątrz książki wykorzystano prace malarskie Tomasza Łychowskiego.
Stowarzyszenie Literacko-Artystyczne „Fraza”, Biblioteka „Frazy” [seria poetycka], Rzeszów 2022, ss. 86.

Cena: 24 zł

Wiersze, które budują tom Arka Noego, skoncentrowane są przede wszystkim na relacjach. W ich perspektywie empatia staje się najwyższą formą współistnienia. Uwaga poety ogniskuje przede wszystkim stan świata, w którym za sprawą błyskawicznego przekazu informacji nieszczęścia garstki stać mogą się dramatem ogółu.

Ze wstępu Anny Jamrozek-Sowy

Krzysztof Kasprzyk, Wszystko już odłożone

Redakcja: Jan Wolski. Projekt okładki oraz ilustracje wewnątrz książki: Natalia Szatkowska.
Stowarzyszenie Literacko-Artystyczne „Fraza”, Biblioteka „Frazy” [seria poetycka], Rzeszów 2022, ss. 96.

Cena: 24 zł

Nauczyciel, poeta, podróżnik, fotograf. Uczestnik stoczniowego strajku w Sierpniu ’80 (twórca popularnych piosenek strajkowych Piosenka dla córki i Postulat 22). W latach 1981–1984 mieszkał w Berlinie Zachodnim, a od 1985 w Toronto. Podróżnik, głównie do Ameryki Południowej. Wydał sześć tomów poetyckich – trzy w Polsce, dwa w Kanadzie i jeden w Berlinie Zachodnim.

Ryszard Mścisz, Zaraza. Dawka przypominająca

Redakcja: Jan Wolski. Na okładce wykorzystano obrazy olejne Marka Pokrywki.
Stowarzyszenie Literacko-Artystyczne „Fraza”, Biblioteka „Frazy” [seria poetycka], Rzeszów 2022, ss. 70.

Cena: 20 zł

Poeta w opisywanych obrazach przedstawia świat na pozór zwyczajnie płynący. Jednak okazuje się, że jedyne trwałe skutki pandemii, to skutki negatywne – opustoszałe kościoły, milczenie przy stole, gdzie zwykle panował gwar. Poeta jednak czyni to poprzez obrazy, skojarzenia, co sprawia, że wiersze – głębokie i pełne treści – stają się jeszcze bardziej treściwe. Skojarzenia w tomiku Zaraza. Dawka przypominająca grają bardzo ważną, jeśli nie najważniejszą rolę. Śmiem twierdzić, że poeta uczynił ze skojarzeń kolejną figurę stylistyczną. Skojarzenia te są nienachalne, ufające inteligencji czytelnika i ową inteligencję głaszczące.

Krzysztof Kwasiżur, www.pisarze.pl

Jan Tulik, Powroty światła

Redakcja: Jan Wolski. Idea i opracowanie graficzne: duet WOLWO (Grzegorz Wolański i Jan Wolski), Stowarzyszenie Literacko-Artystyczne „Fraza”, Biblioteka „Frazy” [seria poetycka], Rzeszów 2022, ss. 68.

Cena: 24 zł

Powroty światła to zbiór wierszy poruszających rzeczywiste kwestie i problemy ludzkiego życia, osadzonego w tradycji wiary. Perspektywa doczesna, chwilowo łączy  się w nich z wymiarem wiecznym, opiera się na nadziei i zaufaniu do Opatrzności. A to sprawia, że każde zdarzenie jest cząstką zamkniętej historii i jednocześnie znakiem trwania.

Wojciech Kaliszewski, „Nowe Książki” 2022, nr 10.

Waldemar Kontewicz, Tunel pod Ptaszkowską

Redakcja: Marek Kusiba. Na okładce i wewnątrz książki wykorzystano fotogramy Piotra Baclera, Polski Fundusz Wydawniczy w Kanadzie, Biblioteka „Frazy” [seria poetycka], Toronto – Rzeszów 2022, ss. 192.

Cena: 24 zł

Czytając go, wierzę mu i nie tylko dlatego, że chodziliśmy niekiedy po tych samych ścieżkach Beskidu Niskiego, ja co prawda wcześniej, bom parę lat od Waldemara starszy, po prostu jest to dobrze napisane.

Janusz Szuber


Kontewicz przywołuje w swych wierszach obrazy sensualnie wyraziste, obfite w szczegóły, drobiny odległych biografii, zdarzeń, rzeczywistych i prawdopodobnych, by oddać istotę tego, co umyka każdej kronikarskiej, choćby najwierniejszej notacji, a co może utrwalić i przekazać jedynie empatia współudziału i solidarności z drugim człowiekiem, który był przed nami i który przyjdzie po nas, bo takie są niezmienne reguły biologii.

Edward Zyman

Aleksander Wierny, Małe nowe ciała

Redakcja: Olgerd Dziechciarz. Na okładce: Marcin Korek, Kompozycja bez tytułu, technika własna, Galeria Literacka BWA w Olkuszu – Biblioteka „Frazy”, Olkusz 2021.

Cena: 20 zł
Książka do nabycia pod adresem: galeriaolkusz@op.pl

Warto sięgnąć po zbiorek tego interesującego poety, laureata XVI OKP im. K. Ratonia, który twierdzi, że „język choroby jest jak język poezji”. Potrafi on zaskakiwać, kreować sugestywne obrazy i prowadzić czytelnika drogami swoich myśli.

Ryszard Mścisz

Tyle zostało. Historia zbiorów rapperswilskich w Polsce

Redakcja naukowa: Halina Czubaszek, Polska Akademia Nauk Archiwum w Warszawie, Biblioteka „Frazy” [seria naukowa], Warszawa – Rzeszów 2021, ss. 168.

Cena: 38 zł

W piętnastu artykułach autorzy reprezentujący instytucje, w których przechowywane są pozostałości kolekcji rapperswilskiej ocalałe z pożogi wojennej opowiadają o dramatycznych losach tychże. […] Straciliśmy prawie cały księgozbiór rapperswilski i archiwum. Eksponaty muzealne przetrwały w lepszej kondycji, więcej się ich zachowało, aczkolwiek są rozproszone w wielu instytucjach kultury. […] Publikacja wskazuje miejsca, gdzie znajdują się fragmenty zbiorów rapperswilskich.

Ze wstępu Hanny Krajewskiej

Grażyna Zambrzycka, Bursztynowy niedźwiedź

Redakcja: Edward Zyman. Na okładce i wewnątrz książki wykorzystano prace malarskie Andrzeja Brakonieckiego.
Polski Fundusz Wydawniczy w Kanadzie, Biblioteka „Frazy” [seria poetycka], Toronto–Rzeszów 2021, ss. 88.

Cena: 20 zł

Najnowszy tom Grażyny Zambrzyckiej Bursztynowy niedźwiedź ukazuje się jako czwarta pozycja Polskiego Funduszu Wydawniczego w Kanadzie w tzw. serii z czerwonym grzbietem. Jej cechą wyróżniającą jest połączenie tekstu poetyckiego z propozycją plastyczną. Aczkolwiek ideą owego związku jest osiągnięcie formuły artystycznego dopełnienia, obie propozycję stanowią równocześnie przekaz autonomiczny, operując właściwym sobie instrumentarium środków ekspresji.

Od redakcji

Antoni Wolak, Uśpione szczęście

Redakcja: Edward Zyman. Na okładce i wewnątrz książki wykorzystano obrazy Grażyny Tonkiel.
Polski Fundusz Wydawniczy w Kanadzie, Biblioteka „Frazy” [seria poetycka], Toronto–Rzeszów 2021, ss. 96.

Cena: 20 zł

Wiersze Antoniego Wolaka ujmują swoją naturalnością. Są bliskie mowy potocznej, jakby programowo odżegnywały się od sztuki pięknego pisania. Nie ukrywają też, że mówią w imieniu podmiotu lirycznego, w którym uważny czytelnik dostrzec może z łatwością autora. Może, bo taka jest intencja piszącego, lecz równocześnie powinien, również zgodnie z jego intencją, ów miejscami przewrotny autobiografizm weryfikować w każdym zapisie. Wówczas okaże się, że są to wiersze niekoniecznie konkretnej osoby, lecz w równym stopniu egzula, nomady, dla którego emigracja, egzystencja, rozszerzająca obszar doświadczeń i pole widzenia, a także rozumienia świata, stała się swoistym zrządzeniem losu.

Z noty Edwarda Zymana

Edward Zyman, Światłoczułe znaki czasu. Wiersze okolicznościowe

Redakcja: Jan Wolski. Opracowanie graficzne: Grzegorz Wolański.
Biblioteka „Frazy” [seria poetycka], Rzeszów 2021, ss. 92.

Cena: 20 zł

Autor zebrał powstałe na przestrzeni wielu lat okolicznościowe utwory liryczne, które dostarczają wielu ciekawych informacji o życiu polskiej emigracji w Kanadzie, oddają klimat ceremonialnych, towarzyskich zdarzeń, pokazują środowisko z mniej oficjalnej strony emigracyjnej powszedniości. To ostatnia książka emigracyjnego pisarza, zmarłego 18 listopada 2021 r. w Mississauga.

Edward Zyman, Inaczej nie będzie nasycone… Notatnik domowy z lat dawnych i nowych

Redakcja: Marek Kusiba. Na okładce i wewnątrz książki wykorzystano prace malarskie Joanny Dąbrowskiej.
Polski Fundusz Wydawniczy w Kanadzie, Biblioteka „Frazy” [seria poetycka], Toronto – Rzeszów 2021, ss. 104.

Cena: 20 zł

Od debiutu samodzielnym tomem w 1971 roku, aż po najnowszy, prezentowany zbiór Inaczej nie będzie nasycone… liryka Edwarda Zymana przeszła znamienna ewolucję: od sporu z rzeczywistością społeczno-polityczna Peerelu lat 80., po metafizykę ludzkiego bytu, esencję i tajemnicę istnienia. Trwający półwiecze proces reorientacji tej poetyki ilustruje konstrukcja tomu – tworzą go cztery odrębne, choć przenikające się cykle.

Maja Elżbieta Cybulska, Okienko. Notatki

Redakcja: Jan Wolski. Projekt okładki i rysunek w tekście: Grzegorz Wolański (wg fotografii Mieczysławy Wazacz)
Stowarzyszenie Literacko-Artystyczne „Fraza”, Biblioteka „Frazy” [seria eseistyczna], Rzeszów 2021, ss. 144.

Cena: 28 zł

Janusz Pasterski, Rysunki naskalne

Redakcja: Jan Wolski. Opracowanie graficzne: Grzegorz Wolański
Stowarzyszenie Literacko-Artystyczne „Fraza”, Biblioteka „Frazy” [seria poetycka], Rzeszów 2021, ss. 60.

Cena: 24 zł

Rysunki na ścianach skalnych sprzed tysięcy lat są dzisiaj rzadkimi śladami przeszłości, potwierdzeniem ludzkiej potrzeby utrwalania przeżytych zdarzeń, wyrażania emocji, nawiązywania kontaktu. Miały też zapewne inne funkcje, np. magiczne, uzdrawiające, przywracające harmonię, zapewniające ład. W tym znaczeniu mogły pośredniczyć pomiędzy ludźmi a światem wyobrażonym, przeczuwanym, oczekiwanym. Czy na wysokich skałach nad brzegiem Nilu, czy ukryte głęboko w jaskiniach, czy wreszcie przysypane piaskiem na ostańcach skalnych gdzieś na obrzeżach pustyni, uwieczniały na swój prosty sposób czyjeś pojedyncze życie, nadawały mu sens, łączyły z czymś równie trwałym jak skała. Czy czymś takim może być dzisiaj poezja, książka, pojedynczy wiersz?

Mariusz Kalandyk, Wyznania miłosne (na czas zarazy)

Redakcja: Jan Wolski. Opracowanie graficzne: Grzegorz Wolański
Stowarzyszenie Literacko-Artystyczne „Fraza”, Biblioteka „Frazy” [seria poetycka], Rzeszów 2021, ss. 56.

Cena: 20 zł

O tym, że czas zdefiniowany w tym tytułowym nawiasie nie stanowi zachęty do dokonywania wyznań, nie tylko miłosnych, przekonują już pierwsze wiersze tego tomiku, pochodzącego z biurka niesłusznie niezauważanego dziś przez krytyków poety i badacza literatury z Rzeszowa. […] Mariusz Kalandyk nie bawi się w ezoteryczne gry i zabawy językowe czy metaforyczne kalambury. Wali prosto z umieszczonego gdzieś pod domyślnymi obecnie polskimi „muralami” mostu, czasem jakby w takt śpiewek przy stole biesiadnym czy bożonarodzeniowym: moc się poci / moi //a truchleje reszta // nad stajenką dziura w niebie / dziura wchłania siebie […] pan niebiosów obdarzony /nim się zbudzi / nim ocuci / dziura w niebie zniknie // namalują na tej dziurze / puszkę coca coli / niech się dziecię / w pięknym świecie /niczego nie boi. I tak dalej.

Or. (Mieczysław Orski), „Odra” 2021, nr 11.

Miłaś mi ziemio helwecka wspaniała. Motywy szwajcarskie w wierszach poetów polskich (z dodatkiem kilku fragmentów prozy poetyckiej). Antologia.

Zebrał i wstępem opatrzył Jan Wolski, projekt okładki: Marek Pokrywka, Wydawnictwo Bonus Liber, Biblioteka „Frazy”, Rzeszów 2021, ss. 392.

Cena: 52 zł

Antologia stanowi swoiste uzupełnienie książki Szwajcaria w piśmiennictwie polskim od XIX wieku do czasów najnowszych (2019) i gromadzi łącznie blisko dwie setki rozmaitych tekstów lirycznych: od krótkich wierszy do obszernych poematów, dzięki czemu uświadamiamy sobie, jak długotrwała i wyrazista jest obecność Szwajcarii w liryce polskiej.
Autor antologii przyjął założenie, by w doborze utworów nie kierować się ich wartością artystyczną, lecz jedynie treścią tj. tematyka bądź motywiką, gdyż ważne jest samo występowanie Szwajcarii w poezji polskiej jako przejaw jej literackiej atrakcyjności – dlatego obok nazwisk poetów niewątpliwie wybitnych pojawiają się nazwiska mniej znane, a czytelnik antologii ma niczym niezakłóconą możliwość śledzenia ewolucji wizji poetyckiej kraju Helwetów i dokonujących się synchronicznie przemian w zakresie form artystycznych liryki polskiej. To pierwsze tego rodzaju przedsięwzięcie na gruncie polskim.

Z recenzji wydawniczej prof. dr. hab. Aleksandra Madydy

Marlena Makiel-Hędrzak, Preteksty

Ilustracje, wybór fragmentów literackich, koncepcja graficzna: Marlena Makiel-Hędrzak. Wstęp: Agnieszka Iskra-Paczkowska, posłowie: Jan Wolski. Projekt okładki: Jakub Niedziela. Stowarzyszenie Literacko-Artystyczne „Fraza” [seria bibliofilska], Rzeszów 2020, ss. 110.

Cena: 54 zł

To ślady spotkań szczególnych, przez Autorkę wyróżnionych, niejako włączonych w materie Jej prac. (…) Rysunki Marleny Makiel-Hędrzak dalekie są od ilustracyjności czy interpretacyjnej ekwilibrystyki. Prostota i szlachetność środków podtrzymują istnienie rzeczy i sensów, tych kotwic pamięci zbiorowej, przeobrażając się w indywidualny ślad. (…) Gdyby trzeba było znaleźć jedno słowo opisujące twórczość tej Artystki, byłaby to uważność.

Agnieszka Iskra-Paczkowska, Ze wstępu

Jan Wolski, Reagować – opisywać (niepowtarzalne)

Opracowanie i redakcja: Janusz Górnicki. Projekt okładki i rysunki w tekście: Marek Pokrywka.
Stowarzyszenie Literacko-Artystyczne „Fraza”, Biblioteka „Frazy” [seria krytyczna], Rzeszów 2020, ss. 552.

Cena: 34 zł

Reagować – opisywać to swoiste poszerzenie i uzupełnienie pól krytycznoliterackiej obserwacji zawartej w książce Dotykanie wiersza (2004), rozbudowanej o wstępy, posłowia, sprawozdania, relacje i wspomnienia.

Janusz Szuber, Zdrój uliczny

Redakcja: Jan Wolski. Portret autora: Władysław Szulc. Opracowanie graficzne: Duet Wolwo (Grzegorz Wolański i Jan Wolski). Bibliofilski nakład 73 egzemplarzy ręcznie numerowanych przez Autora. Stowarzyszenie Literacko-Artystyczne „Fraza” [seria poetycka], Rzeszów 2020, ss. 24.

Cena: 50 zł

Zdrój uliczny to bibliofilski tomik, wydany w październiku staraniem Janka Wolskiego i rzeszowskiej „Frazy”. Janusz bardzo się spieszył, popędzał nas, aby przygotowany przez niego starannie plik, dopieszczony, po wielokrotnej korekcie trafił do drukarni. Tak się stało. Wydawnictwo przysłało książki, na których autor zobowiązał się osobiście wpisać numery – od 1 do 73. Wpisał, choć ta czynność w ostatnich dniach życia sprawiała mu ogromną trudność. W poniedziałek 26 października spod Rynku 14 odjechała karetka w kierunku szpitala, a niedługo potem kurier – z paczką dla wydawnictwa w Rzeszowie.

Małgorzata Sienkiewicz-Woskowicz, Janusz Szuber poeta. Będziemy pamiętać, „Tygodnik Sanocki”,
https://tygodniksanocki.pl/2020/11/06/janusz-szuber-poeta-bedziemy-pamietac/.

Michał Stachura, Trzy uśmiechy Mefistofelesa

Redakcja: Anna Jamrozek-Sowa. Projekt okładki: Grzegorz Wolański (wykorzystano fotografię Macieja Stafieja). Stowarzyszenie Literacko-Artystyczne „Fraza” [seria poetycka], Rzeszów 2020, ss. 72.

Cena: 20 zł

Waldemar Kontewicz, Wilk którego karmisz.

Redakcja: Marek Kusiba i Edward Zyman. Posłowie: Edward Zyman. Okładka i rysunki: Iwona Bolińska-Walendzik.
Polski Fundusz Wydawniczy w Kanadzie, Biblioteka „Frazy” [seria poetycka], Toronto – Rzeszów 2020, ss. 128.

Cena: 20 zł

Najważniejsze przesłanie tomu zawarte jest w wierszu tytułowym. Wedle legend Indian Cherokee w każdym z ans żyją dwa wilki. Na przekór trendom dryfującej cywilizacji, w której żyć nam przyszło, pełnej autodestrukcji i zła, potwierdzających diagnozę Tadeusza Różewicza, że owo zło bierze się „z człowieka / zawsze z człowieka / i tylko z człowieka”, podmiot liryczny poezji Waldemara Kontewicza stara się zaszczepić nam wiarę w sens karmienia wilka, który uosabia dobroć, empatię, czułość i nadzieję, a nie tego, który jest tych wartości przeciwieństwem. Wilk, którego człowiek karmi, mówi poeta, jest dla niego ogromna szansą. W żadnym przypadku, bez względu na okoliczności, nie powinien jej przeoczyć ani lekkomyślnie zmarnować.

Z posłowia Edwarda Zymana

Jan Tulik, Tratwy Nostradamusa

Redakcja: Jan Wolski. Opracowanie graficzne: Marek Pokrywka
Stowarzyszenie Literacko-Artystyczne „Fraza” [seria poetycka], Rzeszów 2020, ss. 48.

Cena: 18 zł

W Tratwach Nostradamusa […] centralne miejsce zajmuje tytułowy poemat prozą. Łączy on w sobie wątki filozoficzne, ezoteryczne, historyczne, wizyjne będąc wcale udanym literacko stopem rozmaitych jakości. Ale ten poemat stanowi również próbę wglądu w nasze chaotyczne i pogmatwane czasy, w których rozum nierzadko jest bezradny wobec ogromu napierających zdarzeń. […] Ważną jakością Tratw Nostradamusa jest efekt dialogowości, rozmowy jaką prowadzą wiersze tworzące tomik. Ów efekt uzyskuje poeta poprzez łączenie: zmysłowego i intelektualnego, realnego i wizyjnego, konkretnego i ogólnego, opisowego i aforystycznego. Właśnie dzięki temu zostajemy zaproszeni do świata, który jest wieloznaczny, wielowymiarowy, niefinalny, a przy tym atrakcyjny i ekscytujący czytelniczo.

Grzegorz Kociuba

Monika Brągiel, Wały szkwałowe,

Redakcja: Małgorzata Lebda, na okładce kolaż Małgorzaty Stachurskiej Gry. I Nagroda XIV OKP im. K. Ratonia Olkusz 2018,
Galeria Literacka przy GSW BWA w Olkuszu – Biblioteka „Frazy”, Olkusz 2019.

Cena: 25 zł (książka do nabycia w GSW w Olkuszu)

Sekwencyjność zjawisk, życie w swych paroksyzmach, kłębowisko asocjacji, interferencja różnych pól semantycznych – to wyznaczniki poezji Moniki Brągiel. […] podmiot mówiący zdaje się szukać azylu, zarazem zaś wyjść poza widmowość, defensywną alienację wobec uskoków rzeczywistości, świata społecznych, politycznych, historiozoficznych uwarunkowań, zawirowań. […] sfera realnych odniesień, puls rzeczywistości interferuje z surrealnymi obrazami, pulsującymi skojarzeniami. Nie jest to kontaminacja, twórczy palimpsest, raczej epifaniczne rozbłyski, kontrapunkty tworzące niełatwą interpretacyjnie jakość.

Ryszard Mścisz

Zaglądać w oczy makom i stokrotkom. Twórczość Stanisławy Kopiec. Studia, szkice,

wspomnienia pod red. Jana Wolskiego
Projekt okładki: Marek Pokrywka
Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Biblioteka „Frazy” [seria naukowa], Rzeszów 2019, ss. 384.

Cena: 35 zł

[…] to pierwsze monograficzne opracowanie dorobku autorki Seansu serdecznego. Tom ważny i potrzebny, bowiem twórczość Stanisławy Kopiec, choć zaliczana do ciekawszych współczesnych zjawisk poetyckich, nie jest dobrze znana szerszemu czytelnikowi. […] Jej poezja chociaż wyrasta zazwyczaj z osobistych doświadczeń, staje się głosem uniwersalnym, dotyka najważniejszych kwestii życiowych, jak narodziny i śmierć, tożsamość indywidualna i narodowa, sens istnienia, poczucie szczęścia i spełnienia. Ta liryka to głos indywidualny, urzekający trafną metaforą, zaskakującym kontrapunktem, świeżym i oryginalnym spojrzeniem na rzeczywistość i transcendencję. Książka gromadzi w pierwszej części artykuły naukowe podejmujące szeroki wachlarz tematów odnoszących się do twórczości autorki Niebieskiej wsi. Opracowania krytyczne są dopełnione w części drugiej tomu przez świadectwa, wspomnienia i dokumenty oraz w kolejnej partii wiersze dedykowane poetce.

Z recenzji wydawniczej dr hab. Bożeny Szałasty-Rogowskiej

Jacek Świerk, Złoże Boleści. Poemat dywersyjny

Redakcja: Jan Wolski
Stowarzyszenie Literacko-Artystyczne „Fraza” [seria poetycka], Rzeszów 2019, ss. 48.

Cena: 15 zł

Złoże Boleści nie jest gloryfikacją nędzy i porażki, bólu i wyobcowania, tylko głosem sprzeciwu wobec spychania na margines osób dotkliwie dotkniętych przez los. To poetycka dywersja, reakcja na to, że człowiek – centrum i korona stworzenia – jest jednym z mnóstwa, zwykle bezimiennych trybików w bezdusznej maszynie do pomnażania kapitału.

Jacek Świerk, Wstęp BHP

Waldemar Bałda, Naprawdę

Redakcja: Magdalena Rabizo-Birek
Ilustracje na okładce: Rafał Jedynak
Stowarzyszenie Literacko-Artystyczne „Fraza” [seria prozatorska], Rzeszów 2019, ss. 124.

Cena: 20 zł

Szkolny zjazd, powrót po latach do Sanoka, miasta młodzieńczych wtajemniczeń, konfrontację przeszłości i teraźniejszości, portrety ludzi, kalejdoskop myśli, uczuć i obserwacji w stu krótkich odsłonach – to i więcej odnajdziemy w mistrzowskiej long short story Waldemara Bałdy.

Magdalena Rabizo-Birek

Grażyna Zambrzycka, Ślady,

redakcja: Edward Zyman Opracowanie graficzne: Janusz Górnicki. Na okładce wykorzystano obraz Andrzeja Brakonieckiego Polski Fundusz Wydawniczy w Kanadzie, Biblioteka „Frazy” [seria poetycka], Toronto – Rzeszów 2019, ss. 64.

Cena: 20 zł

Ślady to zbiór wierszy o losie ludzkim, niepowtarzalnej mozaice egzystencjalnych doświadczeń, głównie człowieka nomady, wyrwanego ze swego pierwotnego środowiska – w wyniku niezależnych od niego zdarzeń, własnej woli, pragnienia zmian i ciekawości świata.

Z noty Edwarda Zymana

Janusz Szuber, Próba dębu / Teste do carvalho,

układ tomu i przekład na język portugalski: Zygmunt Wawrzyniec Wojski / Composição do volume e tradução para a língua portuguesa Zygmunt Wawrzyniec Wojski, na okładce obraz Zdzisława Beksińskiego EV, 1986, Stowarzyszenie Literacko-Artystyczne „Fraza” [seria poetycka], Rzeszów 2019, ss. 72.

Cena: 20 zł

Mariusz Olbromski / Маріуш Ольбромський, Powroty do Krzemieńca / Повертання до Кременця,

przekład wierszy na język ukraiński: Walentyna Sobol / Переклад вірші: Валентина Соболь, przekład wstępu i posłowia: Switłana Winniczenko / Переклад вступу та післямови: Світлани Винниченко, zdjęcia: Walentyna Tomczuk, Jan Skłodowski / Фото: Валентина Томчук, Ян Склодовський, wstęp / вступ: Urszula Olbromska / Уршуля Ольбромcька, redakcja i posłowie / pедакція і післямовa: Jan Wolski / Ян Вольський. Stowarzyszenie Literacko-Artystyczne „Fraza” [seria poetycka], Rzeszów 2019, ss. 64.

Cena: 24 zł

Wiersze Olbromskiego inspirowane widokami Krzemieńca lub impulsami z miastem tym i ludźmi związanymi, stanowią zbiór spontanicznych, pisanych na gorąco komentarzy. (…) Wiersze te, ale także współtworzące książkę fotografie Walentyny Tomczuk i Jana Skłodowskiego, posługują się różnymi znakami, którymi są figury i kolory w swoim otoczeniu oraz pojęcia i dźwięki zapisane w symbolach liter.

Jan Wolski, Zdumienie pełne dobrych myśli (posłowie)

Edward Bolec, Dedykacje,

Redakcja i posłowie: Jan Wolski, fotografie ze zbiorów Muzeum Okręgowego w Rzeszowie, miesięcznika „Echo Rzeszowa”, Bogusława Kotuli, Wandy Stanfil i Anne Neumann Stowarzyszenie Literacko-Artystyczne „Fraza” [seria poetycka], Rzeszów 2019, ss. 104.

Cena: 20 zł

Wiersze Bolca, szczególnie te odnoszące się do obrazów dawniejszego i tak samo współczesnego Rzeszowa, brzmią niczym relacje pełnego ciekawości podróżnika, ewidentnie zafascynowanego obserwowaną rzeczywistością. Te zapisy-sprawozdania są przede wszystkim realistyczne, co stanowi technikę typowo reporterską, jednocześnie mamy do czynienia z liryka opisującą coś nieopisywalnego, bo choć bywamy w tych samych miejscach, towarzysza nam te same widoki, to nasz świat, nasz punkt widzenia wymykają się jednoznacznej ocenie.

Jan Wolski, Dedykowane zmiennemu życiu (posłowie)

Jan Wolski, Szwajcaria w piśmiennictwie polskim. Od XIX wieku do czasów najnowszych,

redakcja Władysław Wójtowicz, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego – Stowarzyszenie Literacko-Artystyczne „Fraza”, [seria naukowa], Rzeszów 2019, ss. 430.

Cena: 42 zł

Rozprawa stanowi najambitniejszą do tej pory próbę ogarnięcia polskiego piśmiennictwa o tematyce szwajcarskiej lub z takimi motywami – wskazuje na to zakres czasowy badań: od romantyzmu do literatury najnowszej (w więc sześć epok literackich, tj. trzy wieki z okładem) […] kompetencje filologiczne wytwarzają u autora krytyczny stosunek do badań tej kategorii, dający możliwość przeprowadzenia swoistej wizji lokalnej, dzięki czemu stać go na weryfikację rozmaitych szwajcarskich szczegółów przestrzennych i kulturowych, obecnych w omawianych utworach. Narracja Pod urokiem Szwajcarii nie raz i nie dwa przekonuje, że kraj Helwetów nie ma w oczach Wolskiego nic z egzotyczności, przeciwnie – autor czuje się w tamtejszym krajobrazie i kulturze dobrze zadomowiony.

Z recenzji prof. dr. hab. Aleksandra Madydy

Alicja Jakubowska-Ożóg, Wciałowzięty. Szkice o poezji Janusza Szubera,

Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego – Stowarzyszenie Literacko-Artystyczne „Fraza”, [seria naukowa], Rzeszów 2019, ss. 238.

Cena: 40 zł

Metafora „wciałowzięty”, zawarta w tytule książki Alicji Jakubowskiej-Ożóg, nadająca nagłówkowi interesujący kształt, zachęcająca do lektury, zaczerpnięta została z wiersza Miłosza Ksiądz Ch., po latach ze zbioru Nieobjęta ziemia. Wspomniana przenośnia wprowadza w centralny – zdaniem Autorki – motyw w liryce podkarpackiego twórcy, jakim jest ciało (cielesność).
Monografia (…) wyróżnia się klarowną, spójną i przemyślaną kompozycją. Mam tutaj na uwadze nie tylko całościową kompozycję, ale również budowę poszczególnych rozdziałów. Przeprowadzone analizy są rzeczowe, bardzo ciekawe, a wnioski celne. Autorka wykazała się swobodą w operowaniu zarówno badanym materiałem poetyckim, jak i krytycznoliterackim. Monografia prof. Alicji Jakubowskiej-Ożóg jest naukowo cenna i – ze względu na piękną polszczyznę – przyjazna w lekturze.

Z recenzji dr hab. Anny Wzorek, prof. UJ

Maja Elżbieta Cybulska, Łabędź. O wierszach,

projekt okładki i rysunki w tekście: Grzegorz Wolański, redakcja: Jan Wolski, Biblioteka „Frazy” [seria eseistyczna], Rzeszów 2019, ss. 64.

Cena: 20 zł

Od 2016 roku piszę o wierszach w londyńskim „Nowym Czasie”. Dotychczasowy plon jest skromny. Ale kto powiedział, że ilość się liczy. Tym bardziej, że wiersze zaczęły rosnąć, rozprzestrzeniać się i w ten sposób zrobiło się ich jakby więcej.

M.E.C., Od czytającej

Jan Tulik, Opisze to noc,

opracowanie graficzne i ilustracje: Marlena Makiel-Hędrzak, redakcja Jan Wolski, Biblioteka „Frazy” [seria poetycka], Rzeszów 2019, ss. 112.

Cena: 15 zł

Haiku zapisywane w rytmie sylabicznym i uty pisane w rytmie pięcio- i siedmiosylabowych wersów od dawna uwodziły Tulika (…)

Or., Nad książkami, „Odra” 2019, nr 5 (679)


Opisze to noc jest bardzo szczegółowym notatnikiem poetyckim, będącym także czymś w rodzaju katalogu prowadzonych przez poetę drobiazgowych obserwacji.

Wojciech Kaliszewski, Stanąć w zachwycie, „Nowe Książki” 2019, nr 5

Jan Kozak, Dwanaście imion,

Projekt okładki i ilustracje: Wojciech Kozak, redakcja Matylda Zatorska, Biblioteka „Frazy” [seria poetycka], Rzeszów 2019, ss. 64.

Cena: 15 zł

Alicja Ungeheuer-Gołąb, Wiersze lekkomyślne,

opracowanie graficzne i projekt okładki: Jaśmina Parkita, Biblioteka „Frazy” [seria poetycka], Rzeszów 2019, ss. 40.

Cena: 18 zł

Edward Zyman, Bluźniąc bez umiaru,

opracowanie graficzne i ilustracje: Marek Pokrywka, redakcja Jan Wolski, Biblioteka „Frazy” [seria poetycka], Rzeszów 2019, ss. 72.

Cena: 26 zł

Limeryki Zymana to kopalnia odpowiedzi na pytania przeróżne, (…). Limeryki te są lekkie i swobodne, bywa – o co przecież chodzi – że wywołują uśmiech, czasem delikatnie zawstydzają, ale też skłaniają do swobodnych przemyśleń. Sugestywnie charakteryzują opisywane postaci, ich mikroświaty, gdzie buduje się akcja, by potem ją w odpowiednio prześmiewczy lub niedorzeczny sposób spuentować. Ich treść nie razi, bo odsyła uwagę czytelnika w inny wymiar, gdzie liczy się w pierwszym rzędzie formalna perfekcja, a absurdalność sytuacji skutecznie neutralizuje nadmierną ekscytację, bo dosłowność wcale nie jest tu dosłowna. Nie realizm, a wyobraźnia się liczy.

Jan Wolski, Pikanteria słownych igraszek, (posłowie)

Inga i Aleksander Madydowie, Dialogi z żoną mistrzynią riposty (i inne sceny z życia małżeńskiego),

linoryty Sylwii Zawiślak, Biblioteka „Frazy”, Rzeszów 2018 s. 44.

Cena: 26 zł

 

 

Numery archiwalne „Frazy” i publikacje książkowe można zamawiać w redakcji fraza@ur.edu.pl.

Opłatę za publikacje należy wpłacać na konto:
PKP BP I/O Rzeszów 89 1020 4391 0000 6602 0043 7079.