Refleksje o naturze w sztuce ponowoczesnej

M. Rabizo-Birek na wernisaż, w tle obraz E. Cieszyńskiej, fot. Zenon Ożóg

Od 11 grudnia do 12 stycznia w Galerii Sztuki Współczesnej w Przemyślu była pokazywana dziewiąta już ekspozycja z cyklu Artefakty – dorocznych prezentacji mających na celu „rozpoznanie, ujawnienie i promocję najciekawszych problemów, zjawisk i tendencji w sztuce współczesnej przy udziale krytyków i artystów regionu Podkarpacia”. Temat wystawy „Refleksja o naturze w sztuce ponowoczesnej” zaproponowała Magdalena Rabizo-Birek, która zaprosiła do udziału w niej czworo artystów: Elżbietę Cieszyńską, Magdalenę Cywicką, Antoniego Nikla i Piotra Rędziniaka.

We wstępie do katalogu wystawy, w której znajdują się także wypowiedzi artystów, autorka napisała: „Interesuje mnie też stosunek artystów ponowoczesności do bogatej, wielowymiarowej tradycji przedstawiania natury, język i środki wyrazu, które wybierają do jej przedstawienia spośród wielu dostępnych i akceptowanych – wszak żyjemy w epoce programowego eklektyzmu. Czy ukazują naturę jako coś wobec człowieka obcego, istotowo odmiennego, czy też przedstawią ją jako krajobraz duszy (i jak ta dusza wygląda?), czy dominuje w nich poczucie alienacji czy wspólnoty, obcości czy fascynacji, szacunku czy instrumentalnego jej wykorzystania?” Zaś podsumowując efekty wystawy napisała: „Natura będąca odbiciem Boga i tajemnicą, sakralizowana i naśladowana, instrumentalnie wykorzystywana, niszczona, będąca ideałem i modelem sztuki, kochaną i znienawidzoną częścią naszego jestestwa – te jej obrazy, które odnajduję w pracach artystów Podkarpacia, nie obejmują wszystkich sposobów funkcjonowania tego wielkiego tematu w sztuce XXI wieku.

Wystawa pokazuje jednak zarówno żywotność, jak i owocność refleksji nad naturą w sztuce oraz unaocznia bogactwo możliwości artystycznych, jakie niosą płynące z niej inspiracje.” W ostatnim dniu ekspozycji miał miejsce ciekawy panel dyskusyjny z udziałem autorów wystawy i publiczności, w której dyskutowano o stosunku do natury współczesnych artystów, charakterze sztuki ponowoczesnej, aktualnym statusie i przyszłości tradycyjnych rodzajów sztuki. Fragmenty tej dyskusji, w której obok uczestników wystawy głos zabrali m.in.: Jacek Antoni Zieliński, Andrzej Cieszyński, Jadwiga Sawicka, Grażyna Niezgoda i Janusz Cywicki, ukażą się na łamach „Frazy”.


11-12 grudnia 2009