Zmarła profesor Alina Kowalczykowa

W Warszawie zmarła po ciężkiej chorobie w wieku 86 lat prof. dr. hab. Alina Kowalczykowa. Była osobą o niezwykle szerokich zainteresowaniach, wybitną znawczynią literatury romantyzmu, dwudziestolecia międzywojennego, badaczką związków między sztukami, redaktorką i pomysłodawczynią edycji wielu publikacji literackich i naukowych, mistrzynią kilku pokoleń polonistek i polonistów, społeczniczką, autorką i przyjaciółką „Frazy”, na której łamach publikowała swoje szkice oraz korespondencję Kazimierza Wierzyńskiego i Aleksandra Wata. Związana z Instytutem Badań Literackich PAN w Warszawie, pracowała także na Uniwersytetach Łódzkim i im. Jana Kochanowskiego w Kielcach, a także w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Rzeszowskiego, wykładała w wielu miejscach Polski i zagranicą. Z jej licznych aktywności społecznych wskazać trzeba: działalność w PEN-Clubie, troskę o kształt polskiej szkoły i edukacji humanistycznej, udział w pracach stowarzyszeń edukacyjnych i tworzenie nowych (m.in. Stowarzyszenia Nauczycieli Humanistów „Prowincja”), opiekę nad spuścizną Stefana Żeromskiego i Moniki Żeromskiej oraz Kazimierza Wierzyńskiego i Aleksandra Wata. Z licznych dzieł naukowych wymienić należy opracowanie Manifestów romantyzmu 1790–1830. Anglia, Niemcy, Francja (1975, 1995) oraz liczne monografie: Romantyczni szaleńcy (1977); Warszawa romantyczna (1987), Piłsudski i tradycja (1991); Słowacki (1994, 1999); Dramat i teatr romantyczny (1997); Juliusz Słowacki (2003); Romantyzm: nowe spojrzenie (2008), Świadectwo autoportretu (2008). Profesor Kowalczykowa była także autorką i współautorką kilkakrotnie wznawianych podręczników szkolnych: Literatura 1918–1939. Podręcznik dla szkół ponadpodstawowych, Romantyzm. Podręcznik dla szkół ponadpodstawowych, Kto czyta, nie błądzi. Literatura i kultura. Gimnazjum 1–3. Spoczęła na cmentarzu ewangelickim w Warszawie. Redaktorzy jej księgi jubileuszowej zatytułowanej Stolice i prowincje kultury (2012) tak scharakteryzowali jej bohaterkę: „Działalność Pani Profesor cechuje mądre rozeznanie w potrzebach społecznych, ogromny szacunek dla nauki i edukacji, dalekowzroczność podejmowanych inicjatyw, zdumiewająca pomysłowość, niezmordowany upór i konsekwencja, a przy tym niezwykły optymizm, wiara w ludzi oraz cudowna umiejętność obdarzania innych zaufaniem i przyjaźnią”. Ostatni raz wiedzieliśmy się z Panią Profesor Kowalczykową 23 kwietnia 2015 roku na spotkaniu „Fraza” w Warszawie, Warszawa we „Frazie” w Muzeum Literatury na Rynku Starego Miasta, skąd pochodzi reprodukowane tu zdjęcie autorstwa Macieja Bociańskiego. Pożegnaliśmy wielką uczoną i niezwykłego człowieka z wielkim smutkiem.