Zmarła Janina Osewska
9 sierpnia 2023 r.

Z głębokim smutkiem i żalem przyjęliśmy wiadomość o śmierci 9 sierpnia 2023 roku zaprzyjaźnionej z „Frazą” poetki i fotografki z Augustowa, Janiny Osewskiej. Po raz pierwszy spotkaliśmy się z nią w czerwcu 2016 roku w Stawisku, w domu-muzeum Jarosława i Anny Iwaszkiewiczów na pierwszej Wiośnie Poetyckiej – festiwalu zorganizowanym przez ówczesnego dyrektora tej placówki, Mariusza Olbromskiego. W gronie barwnych poetek i poetów z całej Polski Janina zwracała uwagę formatem osobowości, pięknem, wielką klasą. Nawiązaliśmy znajomość, która była – taką mamy nadzieję – owocna dla obu stron. Poetycko-fotograficzny portret Janiny zaprezentowaliśmy w setnym numerze „Frazy” z roku 2018, w którym świętowaliśmy także stulecie Odrodzonej Polski. Promocja tego numeru pt. „Poznaj Frazę” odbyła się w Poznaniu – w Pałacu Raczyńskich na poznańskim rynku – Janina była jego gościnią, jasną gwiazdą długiego i miłego wieczoru. Przysyłała nam później nowe wiersze i tomy wydane w założonej przez nią w Augustowie Fundacji Słowo i Obraz, pod której auspicjami – jako pierwsza pozycja serii poetyckiej – ukazał się jej piąty, polsko-angielski tom Do czasu przyszłego / Until Time to Come oraz m.in. poemat Balkon rzeszowskiej pisarki Krystyny Lenkowskiej (Augustów 2021). Staraliśmy się śledzić twórczą drogę Janiny, jej (zbyt rzadkie – jak oceniamy) sukcesy – jak m.in. nominacje do Najpiękniejszej książki roku 2011 za album fotograficzny Okruchy oraz do Orfeusza Mazurskiego 2018 (za tomik Niebieska chwila, Białystok 2017), Brązowy Medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis otrzymany w trzecią rocznicę działalności Fundacji Słowo i Obraz (2022). Dzięki „Frazie” Janina poznała polsko-angielskiego pisarza z Kanady Andrzeja Buszę, któremu dedykowała wiersz Widok dla oddalonych i który przełożył kilka jej wierszy na język angielski, m.in. na potrzeby jej udziału w październiku 2019 roku w Światowym Kongresie Poetów w Bhubaneswar w Indiach – wielkiej przygody, w której uczestniczyła wspólnie z Krystyną Lenkowską (obie zdobyły tam nagrody za twórczość poetycką w grupie poezji anglojęzycznej). Z tej wyprawy Janina napisała obszerną relację do „Frazy” (2019, nr 4) pod tytułem Idę tam gdzie prowadzi mnie wiersz (wsparliśmy jej starania o stypendium na ten wyjazd). W jej ostatniej publikacji na łamach „Frazy” – numerze 3–4 z 2020 roku – ukazał się wiersz Na pustyni Gobi, który wobec śmierci autorki nabiera szczególnych, vanitatywnych znaczeń, ale też wpisuje podmiot liryczny w ukochane przez nią, wirtuozersko fotografowane „okruchy” bytu:

staję się
drobiną piasku
uczepioną zielonego kamienia
pyłkiem na suchym liściu
wytrwałej rośliny
znakiem na jednej z dróg
kwiecistego stepu
który trwa
pod kopytem konia
wielbłąda owcy i kozy
pod stopą Innego

Przez ostatnie kilka lat Janina Osewska dzielnie walczyła z ciężką chorobą, ale do końca życia pozostała aktywna i twórcza. Bardzo nam jej będzie brakowało!